Herkesin elbet hayatının bir noktasında yaşadığı tükenmişlik sendromu, hayat kalitesini oldukça düşürebilmektedir. Öyle ki, ister çalışmak, ister sevdiklerinizle vakit geçirmek, ister ailemize bakmak olsun, günlük sorumluluklarımızla uğraşırken hayat yoğunlaşmaktadır. Bazen o kadar meşgul oluruz ki bir adım geri atıp dinlenmeyi unuturuz.

 

İşte tam da bu noktada meydana gelebilen tükenmişlik belirtileri, üzerine düşülmediği ve göz ardı edildiği durumlarda olduğundan çok daha yorucu bir hale gelebilmektedir. Dolayısıyla doğru önlemleri almak, bitmek bilmeyen tükenmişlik hissini bastırmak için gereklidir.

 

Bu içeriğimizde, tükenmişlik sendromu nedenleri hakkında bilgi veriyor, sendromla ilgili bilmeniz gereken önemli detaylara ve sahip olabileceğiniz soru cevaplarına açıklık getiriyoruz!

 

Tükenmişlik Sendromu Ne Demek?

 

Tükenmişlik sendromu ne demek genellikle aşırı stresin ve uzun süreli baskının bir sonucu olarak ortaya çıkan bir kişisel bozukluk durumu olarak tanımlanmaktadır.

 

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), tükenmişliği modern çağda, özellikle aceleci ve stresli çalışma ortamlarında ortaya çıkan yeni bir hastalık olarak literatüre kaydetmiştir. Öyle ki bu sendrom, genellikle iş hayatında oluşan ve zamanla biriken stresten kaynaklanmaktadır.

 

 

Bu bozukluğa sahip kişilerde görülen tükenmişlik hissi, enerji kaybı, çalışma ve yaşam motivasyonunun azalması gibi durumlar kişinin hem fiziksel, hem de duygusal durumunu olumsuz olarak etkilemektedir.

 

Tükenmişlik Sendromu Neden Olur?

 

Tükenmişlik sendromu neden olur konusunda en çok iş hayatında biriken sorumluluklar dolayısıyla kişinin üzerinde oluşan baskı ve stres gösterilmektedir.

 

Ancak tükenmişlik sendromu, bireylerin iş hayatı dolayısıyla meydana gelebileceği, aile ya da kişisel yaşantılarında karşı karşıya kaldıkları aşırı taleplerle başa çıkılamadıklarında da kendini gösterebilmektedir.

 

Ayrıca tükenmişlik sendromu, monoton bir hayat sürdüğünü düşünen ve kendilerini sürekli olarak diğerleriyle kıyaslayan düşük özgüvenli insanlarda da ortaya çıkmaktadır.

 

Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Nelerdir?

 

Tükenmişlik sendromu belirtileri fiziksel ve duygusal belirtiler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Aşağıda iki ayrı başlıkta ele aldığımız belirtiler, kişinin hayatıyla ilgili bazı yanlışlıklar olduğuna dair bir uyarıcı rolü de üstlenmektedir.

 

Eğer siz de aşağıda sıralanan belirtilere benzer duygusal ya da fiziksel belirtilere sahipseniz mutlaka en kısa zamanda tükenmişlik sendromu nasıl geçer konusunda bilgili bir uzmandan bireysel danışmanlık hizmeti almalısınız.

 

Tükenmişlik Sendromunun Fiziksel Belirtileri Nelerdir?

 

Tükenmişlik sendromu fiziksel belirtileri arasında şu semptomlar bulunmaktadır:

• Kişinin normalden daha bakımsız olması
• Normalde olduğundan daha düzensiz giyinmesi
• Çevresini düzenlemek istememesi
• Kendini sosyal ortamlardan ve sevdiklerinden olabildiğince uzak tutmaya çalışması
• Sürekli yalnız kalma isteği

 

Tükenmişlik Sendromunun Duygusal Belirtileri Nelerdir?

 

Tükenmişlik sendromunun duygusal belirtilerinden bazıları kişinin stresli, tükenmiş, güçsüz, yorgun, hevessiz, üzgün, cesareti kırılmış, umutsuz, depresif hissetmesi gibi durumlardır.

 

 

Ayrıca, kolayca öfkelenme; ihmal edilmiş gibi hissetme, işinden ve işte yaptıklarından memnun olmama, işe gitmek istememe ve herhangi bir hedefe sahip olamama gibi durumlar yaygın belirtiler arasında bulunmaktadır.

 

Tükenmişlik Sendromu Evreleri Nelerdir?

 

Tükenmişlik sendromu evreleri hakkında yıllar içerisinde farklı yorumlar öne sürülmüştür. Dolayısıyla, literatürde tükenmişlik sendromunda kaç evre olduğuna dair tek bir yanıt bulunmasa da genellikle 5 evre olarak ele alınmaktadır. Bu evreler şunlardır:

 

• Birinci Evre: Balayı aşaması olarak da adlandırılan bu evre, çoğu insanın işe ya da stres kaynakları her neyse ona başladıkları ilk birkaç ayı kapsamaktadır. Bu dönemde kişiler enerji dolu oldukları gibi, gereğinden çok daha fazla çalışmaktadır

 

• İkinci Evre: Sendromun yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladığı bu evre, kişinin üzerindeki beklentilerini hissetmeye başladığı ve organizasyonda işleri yönetemediğini fark ettiği, hayal kırıklıklarıyla dolu bir dönemdir.

 

• Üçüncü Evre: Sendromun kendini net bir şekilde göstermeye başladığı bu evrede, kişi sinirlilik, yalnızlık isteği, sürekli olarak çevreden şikayet etme, alkol ve sigara bağımlılığı gibi olumsuzluklarla yüzleşmek zorunda kalmaktadır.

 

• Dördüncü Evre: Bu aşamada aşırı yorgunluk, cesaretin kırılması, umutsuzluk, özgüven kaybı, sorumlulukları yönetememe hissi ve hayata karşı hevessizlik kişide en yaygın olarak görülen belirtilerdir.

 

• Beşinci Evre: Tükenmişlik sendromunun beşinci evresi, sendromun ve yaşam kalitesinin düştüğünü fark eden kişilerin bir çözüm bulmak için herhangi bir çaba içerisine girmesiyle başlamaktadır. Sendromu yaşayan kişiler, bu evrede doğru adımlar atıldığı takdirde tıpkı bir anka kuşu gibi küllerinden doğmaktadır.

 

Tükenmişlik Sendromu Tedavileri Nelerdir?

 

Tükenmişlik sendromu tedavisi öncelikle kişinin içerisinde bulunduğu olumsuz durumların farkına varması ve kendisine uygun bir tedavi yöntemini kabul etmesiyle başlamaktadır. Dolayısıyla, sendroma sahip olan kişiler bir tedaviden sonuç alabilmek için yaşadıkları olumsuzlukların normal olmadığının farkına varmalıdır.

 

Tükenmişlik yaşayan kişiler mutlaka deneyimli bir uzmandan yardım almalı, sorunlarını uzmana anlatmalı ve uzman tarafından tespit edilen belirtilere göre, bir tedavi süreci çizilmelidir.

 

Tükenmişlik sendromunun en iyi tedavileri arasında kişinin stres kontrolü ve zihni sakinleştirmek gibi önemli özellikleri kazanması, çeşitli hedefler belirleyip hobiler edinerek yaşam kalitesini artırması bulunmaktadır.