Günümüzde dünyanın giderek dijitalleşmesiyle birlikte artan teknoloji kullanımı ve özellikle sosyal medya depresyon ve kaygı bazı psikolojik problemlere yol açabilmektedir. Nitekim sosyal medya ve teknoloji bağımlılığı, Alzheimer hastalığı, dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu ve daha ileri derece depresyonu da tetikleyici bir unsur olabilmektedir.

 

Dijital dünya ve zihinsel sağlık arasındaki ilişkiyi olumlu bir hale getirmek ve dijital çağın beraberinde getirdiği olumsuzlukları en aza indirgemek için öncelikle, bireylerin bu konu hakkında bilinçli olması, kullanım alışkanlıklarını mantıklı bir plan çerçevesinde şekillendirmeleri önerilmektedir.

 

Bu içeriğimizde dijital dünya zihinsel sağlığı nasıl etkiliyor açıklıyor, teknoloji ve çevrimiçi alışkınlıkların zihin sağlığınız için oluşturabileceği olumsuz etkilerden nasıl korunabileceğinizden bahsediyoruz!

 

Çevrimiçi Alışkanlıkların Psikolojik Etkileri Nelerdir?

 

 

Dijital dünyada milyonlarca hatta milyarlarca insandan oluşan bir kitleyi etkisi altına alan teknolojik alışkanlıklar ve özellikle sosyal medya, böylesine yüksek sayılara sahip oldukları bağımlılık yapan, pekiştirici yapı sayesinde ulaşmaktadır.

 

Öyle ki bu araçları tasarlayan kişiler, teknoloji ve ruh sağlığı arasında, beyindeki ödül merkezini harekete geçiren bağımlılık yapıcı bir sistem kurarak, insanların kendilerini iyi hissettiklerinde salgıladıkları dopaminin üretimin artmasını hedeflemektedir.

 

Dolayısıyla, dijital platformların anksiyete, depresyon ve hatta fiziksel rahatsızlıklara olan doğrudan etkisi önemli ölçüde artış göstermiştir. Aşağıda dijital bağımlılık etkileri ile doğru teknoloji kullanımında oluşacak olumlu etkilere yer verdik:

 

Dijital Çağın Psikoloji Üzerindeki Olumsuz Etkileri Nelerdir?

 

Dijital çağın sunduğu olanaklar, yaşamı pek çok yönden kolaylaştırsa da, psikoloji üzerinde bazı olumsuz etkiler yaratabilmektedir. Bu etkiler, dijital dünyayla gereğinden fazla etkileşimde bulunmanın veya bağımlılık geliştirilmesinin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir.

 

Dijital dünyada bireyler, kendi kimliklerini veya benlik algılarını sosyal medyada gördükleri idealize edilmiş görüntülerle bağdaştırabilir ya da karşılaştırabilir, dolayısıyla gerçeklik algıları zarar görebileceği gibi kendilerini daha mutsuz hissedebilirler.

 

Aşırı ve bilinçsiz dijital kullanımın stres, anksiyete, uyku problemleri, yalnızlık, toplumdan kendini soyutlama, depresyon gibi birçok olumsuz duruma da yol açtığı görülmektedir.

 

Dijital Çağın Psikoloji Üzerindeki Olumlu Etkileri Nelerdir?

 

Dijital çağ, doğru kullanıldığında zihinsel sağlığı da destekleyebilecek birçok olumlu etki ve büyük bir gücü insanların kullanımına sunmaktadır. Her şeyin başında, gelişen teknoloji sayesinde bilgiye erişmek hiç olmadığı kadar kolay bir hale gelmiştir.

 

Nitekim insanlar, yalnızca birkaç tık ile diledikleri her şey hakkında bilgi edinebilir, dijital sağlıklı yaşam önerileri bulabilir ve hatta dileyen insanlar online terapi ve psikolojik danışmanlık gibi hizmetler bile alabilmektedir.

 

Ayrıca, sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları mesafeleri ortadan kaldırarak bireylerin sevdikleriyle bağlantıda kalmasını sağlamaktadır. Kısacası, dengeli bir dijital dünya kullanımı, zihinsel sağlığı korumak ve geliştirmek adına şüphesiz önemli bir fırsattır.

 

Dijital Çağda Stres Yönetimi Nasıl Yapılır?

 

Dijital çağda stres yönetimi teknolojiyi bilinçli ve dengeli kullanarak günlük yaşamdaki verimliliği artırmayı ve kişinin huzurunu korumasını sağlamaktadır. Bu doğrultuda, ekran süresini sınırlandırmak ve özellikle sosyal medya bildirimlerini azaltmak, zihinsel yükü hafifletmeye yardımcı olacaktır.

 

Ayrıca, çeşitli dijital uygulamalar kullanarak planlamalar yapmak ve verimi artırmaya yönelik adımlar atmak, günlük işlerin getirdiği yoğunluğu ve stresi de ortadan kaldırmaktadır.

 

Meditasyon ve nefes egzersizlikleri gibi farkındalık egzersizlerini destekleyen ve kolaylaştıran uygulamalar, uyku takibi yaparak uyku kalitesini artıran uygulamalar gibi birçok teknolojik imkan da dijital çağın beraberinde getirdiği ve strese olumlu yönde etki eden araçlar olarak öne çıkmaktadır.

 

Dijital Çağda Zihinsel Sağlık Nasıl Korunur?

 

 

İnternetin zihinsel sağlığa etkisi kişinin kullanımına göre negatif veya pozitif yönde şekillenebilmektedir. Bu noktada önemli olan, kişilerin teknoloji ve dijital dünya hakkında bilinçli olması ve bağımlılık düzeyine gelecek aşırı bir kullanımdan kaçınmalarıdır.

 

Diğer bir deyişle, doğru ve mantık çerçevesinde yapılmış bir planlama ile çevrim içi alışkanlıkların psikolojik etkileri olumlu yönde şekillendirilebilir ve böylelikle zihinsel sağlık dijitalliğin getirdiği olumsuluklardan korunabilmektedir. Aşağıda, dijital çağda bilinçli bir kullanıcı olmak için değerlendirebileceğiniz bazı önerilere yer verdik:

 

Teknoloji Detoksu Yapın

 

Zaman zaman, özellikle gereğinden fazla teknolojiye maruz kaldığınızı hissettiğinizde telefon, bilgisayar ve sosyal medya kullanımını sınırlamak, zihinsel sağlığınıza büyük katkı sağlayabilir.

 

Haftada bir gün ya da belirli saatler için dijital cihazlardan uzak durmak, hem stres düzeyinizi düşmesine hem de kendinize ve çevrenize daha fazla vakit ayırmanıza olanak tanımaktadır.

 

Bildirimlerin Dikkatinizi Dağıtmasına İzin Vermeyin

 

Sosyal medya platformları gibi, sizi sürekli olarak dikkat dağıtıcı bildirimlere maruz bırakan dijital araçların kullanımını sınırlamak, sorumluluklarınıza daha fazla vakit ayırabilmenizi sağlayacak ve daha rahat bir şekilde işinize konsantre olabilmenize yardımcı olacaktır.

 

Kullanımınızı sınırlandırmak çeşitli uzantılar ve programlar arasından kendinize uygun olanı tercih edebilir veya günün belirli bir bölümünde teknolojik araçlarınızı tamamıyla kapatabilirsiniz.

 

Fiziksel Aktivitelere ve Doğaya Vakit Ayırın

 

Uzun saatlerinizi dijital bir platforma ve teknolojiye ayırmaktansa fiziksel aktivitelere ve doğaya vakit ayırmak, sahte bir başarmışlık hissindense daha dinç ve mutlu hissetmenizi sağlamaktadır.

 

Dolayısıyla vakit ayırabiliyorsanız bir spor salonuna gitmek ya da evde çeşitli egzersizler yapmak, çok vaktiniz yoksa en azından açık havada kısa bir yürüyüşe çıkmak dijital dünyada zihinsel sağlığı desteklemek için tercih edebileceğiniz yöntemler arasındadır ve stresle başa çıkmanıza yardımcı olacaktır.

 

Ebeveynseniz Mutlaka Çocuklarınızın Teknoloji Kullanımını Takip Edin

 

Özellikle çocuklar için dijital kullanım sürelerinin ve tüketilen içeriklerin ebeveynler tarafından kontrol edilmesi, sağlıklı bir dijital yaşam için çok önemlidir. Çocukların cihazları nasıl ve ne kadar süreyle kullandığının sıkı sıkıya takip edilmesi, çocukların ruh sağlıklarını koruması ve zihinsel gelişimleri için mutlak bir gerekliliktir.