Bipolar bozukluk, duygudurum dalgalanmalarıyla karakterize edilen ciddi bir zihinsel sağlık sorunudur. Bu bozukluk, kişinin aşırı mutluluk, özgüven ve enerji dolu olduğu manik epizodlar ile yoğun depresyon dönemleri arasında gidip gelen ruh hallerine sahip olmasına neden olmaktadır.

 

Genellikle genç yaşlarda başladığı görülen bipolar bozukluğun çoğu insanda ömür boyu devam edebileceği belirtilmektedir. Elbette, çoğu psikolojik olumsuzluklarda olduğu gibi, bipolar hastalığı da doğru tanı ve tedavi ile kontrol altına alınmaktadır.

 

Bu içeriğimizde bipolar bozukluğu nedir ile ilgili bilmeniz gereken önemli detaylara değiniyor, bozukluğun tanımı, tedavisi ve belirtileri hakkında bilgi edinmenizi sağlıyoruz!

 

Bipolar Bozukluğu Nedir?

 

Bipolar bozukluk, daha önce manik depresyon olarak adlandırılan, mani veya hipomani gibi kişinin aşırı bir özgüven ve mutluluğa sahip olduğu dönemler ile olumsuz düşüncelerin yoğun olduğu depresyon arasında git geller yaşadığı ruh hali dalgalanmalarına neden olan bir zihinsel sağlık durumudur.

 

Bipolar özellikleri arasında bu bozukluğa sahip kişilerin depresyona girdiklerinde, kendilerini üzgün veya umutsuz hissedebildikleri ve çoğu aktiviteden ilgi veya zevk alamadıkları gibi durumlar bulunmaktadır.

 

Bu depresif durumun aksine, manik epizodlarda kişiler aşırı bir özgüven ve mutluluk göstermekte, yeni aktiviteler yapmak için adeta can atmaktadır. Ruh hali dalgalanmaları nadiren veya yılda birçok kez meydana gelebildiği gibi, çoğu insan, epizodlar arasında bazı duygusal belirtiler yaşarken, bazıları hiç belirti göstermemektedir.

 

Bipolar Bozukluk Neden Olur?

 

Bipolar bozukluğu tek bir sebep ile bağdaştırmak zor olsa da genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonu olarak ortaya çıkabileceği düşünülmektedir.

 

Öyle ki, bipolar bozukluk genetik mi kesin olarak bilinmese de aile geçmişinde bipolar bozukluğa sahip olan bireylerde riskin daha yüksek olduğu yapılan araştırmalarla ortaya çıkmıştır.

 

 

Ayrıca yoğun stres, travma geçmişi, hareketsiz bir yaşam, çeşitli ilaçların yan etkileri ve bazı günlük olaylar da bu bozukluğun tetikleyicileri arasında yer alabilmektedir. Dolayısıyla, bipolar bozukluk neden olur konusunda kesin bir tanı koymak her zaman çok kolay olmamaktadır.

 

Bipolar Bozukluk Çeşitleri Nelerdir?

 

Bipolar gibi kişilik bozukluklarının farklı çeşitleri ve ilgili bozukluk türüne göre farklı belirtileri bulunmaktadır. Dolayısıyla, bipolar belirtileri mani, hipomani ve depresyon gibi farklı dönemlerde ortaya çıkabilmektedir.

 

Ayrıca, bipolar bozukluk her yaşta ortaya çıkabilmesine rağmen, tipik olarak ergenlik yıllarında veya erken 20’li yaşlarda teşhis edilmekte ve hastalığın ortaya çıktığı yaşa göre de belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilmektedir.

 

Çoğu belirti, ruh hali ve davranışlarda öngörülemeyen değişikliklere yol açtığından önemli sıkıntılara ve zorluklara yol açabilmektedir. Aşağıdaki listeye göz atarak en yaygın olarak görülen bipolar çeşitleri ve belirtileri hakkında bilgi edinebilirsiniz:

 

Bipolar I Bozukluğu: Kişinin en az bir manik epizod geçirdiği durumlarda genellikle bipolar I bozukluk tanısı konulmaktadır. Bu manik epizodları, hipomanik veya majör depresif epizodlar tarafından önceki veya takip edebilmektedir. Bazı durumlarda, manik epizodlar bir gerçeklikten kopma durumunu da tetiklemektedir.

 

Bipolar II Bozukluğu: Bipolar II bozukluğu, yaygın olarak bilinen bir yanlışın aksine bipolar I bozukluğun daha hafif bir formu değil, ayrı bir tanıdır. En az bir majör depresif epizod ve en az bir hipomanik epizod geçiren, ancak hiç manik epizod geçirmeyen kişilere bipolar II bozukluk tanısı konulmaktadır. Bipolar I bozukluğunun manik epizodları şiddetli ve tehlikeli olabilse de, bipolar II bozukluğu olan bireyler daha uzun süre depresif olabildiğinden, kimi durumlarda daha tehlikeli olabilmektedir.

 

Siklotimik Bozukluk: Yetişkin bireylerde en az iki, çocuklar ve ergenlerde ise en az bir yıl boyunca birçok hipomani belirtisi ve depresif belirti dönemleri (majör depresyondan daha az şiddetli olmasına rağmen) görüldüğünde kişiye siklomatik bozukluk tanısı konulmaktadır.

 

Diğer Bipolar Bozukluklar: Diğer bipolar bozukluklar arasında, belirli ilaçlar veya alkol gibi bağımlılık yapan madde kullanımı dolayısıyla tetiklenen veya cushing sendromu, multiple skleroz ya da inme gibi tıbbi bir duruma bağlı olarak ortaya çıkan bozukluklar yer almaktadır.

 

Bipolar Bozukluk Tedavisi Nedir?

 

Tedaviye bağlı olarak kesin bipolar geçer mi bilinmediği gibi genellikle bu tür bozuklukların bir ömür boyunca devam edebileceği bilinmektedir. Yine de, bipolar kişilik bozukluklarının doğru tanı ve tedavi yöntemleriyle, hastalık bir ömür devam etse de belirtiler ve rahatsızlıklar kontrol altına alınarak kişiye rahat bir yaşam sağlanabilmektedir.

 

Bipolar tedavisi genellikle ilaç kullanımı ve psikoterapi yöntemlerini içermektedir. İlaçlar, manik ve depresif dönemlerin kontrol altına alınmasına yardımcı olabilirken, terapi bireylerin hastalıkla başa çıkma becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmaktadır.

 

Ayrıca, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, hobi edinme ve yeterli uyku da tedavi sürecinde önemli bir role sahiptir. Sonuç olarak, bipolar tedavisinde bir uzmana başvurmak ve doğru tedavi planlaması ile hareket etmek gerekmektedir.

 

Bipolar ve Borderline Bozukluk Farkları Nelerdir?

 

Bipolar bozukluk ve borderline kişilik bozukluğu, her ikisi de ciddi duygudurum dalgalanmalarına neden olan ancak farklı belirtiler ve tedavi yaklaşımlarına sahip iki farklı bozukluk türüdür.

 

Her iki bozukluk da duygusal düzensizliklere ve yoğun duygusal dönemlere yol açabildiğinden birbirleriyle karıştırılan bozukluklar olsalar da bipolar ve borderline farkı bozuklukların belirtileri ve ortaya çıkış şekillerinde belirgin bir şekilde görülmektedir.

 

 

Bipolar bozukluk, belirgin manik ve depresif dönemlere sahiptir. Manik dönemlerde, bireyler aşırı enerjik, coşkulu, hızlı konuşan ve riskli davranışlar sergileyebildikleri gibi, depresif dönemlerde ise aşırı hüzünlü, umutsuz ve enerjisiz davranabilmektedir.

 

Borderline kişilik bozukluğu ise daha çok sürekli ve yoğun duygusal dengesizliklerle kendini göstermektedir. Borderline kişilik bozukluğuna sahip bireyler, dürtüsel duygularla hareket ettikleri gibi, günlük yaşamlarında ani duygu değişimlerine ve tepkilere sahiplerdir.

 

Diğer bir deyişle, bipolar bozukluklar belirgin ve uzun süreli duygusal değişiklikler ile tanımlanırken, borderline kişilik bozukluğu daha ani ve yoğun duygusal dalgalanmalarla kendini göstermektedir.