Panik atak korku nöbeti olarak adlandırılabilir. Panik atak, aslında gerçek bir tehlike olmamasına rağmen kişinin kendisini tehlikeli bir durum içindeymiş gibi hissetmesine, buna bağlı olarak heyecanla tepki vermesine ve korku hissetmesine yol açan psikolojik bir durumdur. Bu içeriğimizde panik atak neden olur, panik atak belirtileri ve panik atak tedavisi nasıl yapılır gibi konuları işleyeceğiz.
Panik Atak Neden Olur?
Panik atakların kaynakları oldukça karmaşık ve farklıdır. Genellikle biyolojik, genetik, çevresel ve psikolojik etkenlerin birleşimi sonucunda meydana gelirler. Genetik yatkınlık, aile öyküsü, stresli yaşam olayları, travmatik deneyimler, anksiyete bozuklukları, madde kötüye kullanımı gibi faktörler panik atak riskini artırabilir. Ayrıca, beyindeki kimyasal dengesizlikler, özellikle serotonin ve norepinefrin gibi sinir iletim maddelerinin düzensizliği, panik atakların oluşumunda etkili olabilir. Ancak, her panik atağın belirli bir sebebi olmayabilir ve her bireyin tetikleyicileri birbirinden farklı olabilmektedir.
Panik Atak Belirtileri Nelerdir?
Panik ataklar, vücuttaki sempatik sinir sistemini etkileyerek ortaya çıkar. Bu etkileşim, genellikle bir tehlike hissiyle ilişkilendirilen “savaş ya da kaç” tepkisine yol açar. Panik atak, herhangi bir uyarıcı olmaksızın ortaya çıkabilir ve başladıktan sonra yaklaşık 10 dakika içinde zirveye ulaşır.
Atağın gelişimi sırasında, kişinin panik hissine eşlik eden çeşitli belirtiler ve bulgular görülebilir:
– Göğüs ağrısı,
– Yutma güçlüğü,
– Nefes alma zorluğu,
– Nefes darlığı,
– Hızlı nefes alma,
– Hızlı kalp atışları,
– Bayılma hissi,
– Sıcak basması,
– Titreme ve üşüme,
– Terleme,
– Bulantı,
– Karın ağrısı,
– Vücudun çeşitli bölgelerinde karıncalanma veya uyuşma,
– Ölüm korkusu,
– Gerçeklikten kopma hissi (derealizasyon),
– Kendinden kopma hissi (depersonalizasyon)
Panik Atak Ne Kadar Sürer?
Panik atak belirtileri genellikle 25 yaş civarındaki genç yetişkinlerde ortaya çıkar. Ataklar genellikle 10 ila 20 dakika arasında sürer, ancak bazı durumlarda bu süre 60 dakikaya kadar uzayabilir. Herkes panik atakları farklı şekillerde deneyimleyebilir ve belirtiler bu nedenle çeşitli olabilir. Bazı kişilerde, bir panik ataktan sonra tekrar bir atağın meydana gelmesinden aşırı derecede korku ve endişe duygusu olabilir. Bu duygular, panik bozukluğunun gelişimine işaret edebilir.
Panik Atak Nasıl Geçer?
Panik atak tedavisi içerisinde psikoterapi ve farmakolojik tedavi yöntemlerinin kombinasyonu genellikle tercih edilir. Psikoterapinin temelini bilişsel davranışçı terapi (BDT) oluşturur.
BDT, panik belirtilerinin farkındalığını artırarak kişinin kendi deneyimlerinden öğrenmesini sağlar. Terapist yönlendirmesiyle panik atak belirtileri kademeli olarak yeniden yaratılır ve kişiye panik atağın fiziksel belirtilerinin tehlikeli olmadığı anlatılır. Böylece kişi atak sırasında kendisini daha rahat hissedebilir.
Konuşma terapisi, panik atağa dair bilgi edinme ve başa çıkma stratejilerini içeren etkili bir psikoterapi tekniğidir. Hastalar terapi sürecinde panik belirtileri konusunda iyileşme hissederler ve tedavi sonunda belirgin düzelme görülebilir.
İlaç tedavisi, panik atak belirtilerini ve eşlik eden depresyonu hafifletmek için kullanılır. Tedavide birçok ilaç çeşidi bulunur ve etkinlikleri birkaç hafta içinde ortaya çıkar. Ancak ilaçların yan etkileri ve etkileşimleri olduğundan mutlaka bir doktora danışılmalıdır.
Panik atak tedavisi süreci zaman ve çaba gerektirir. Genellikle birkaç hafta içinde belirtilerde azalma hissedilir ve terapiye bağlılık önemlidir.