Fregoli Sendromu, psikiyatri dünyasında oldukça ender rastlanan, ancak bir o kadar da ciddi olan bir psikolojik rahatsızlık olarak dikkat çeker. Bu sendrom bireyin, çevresindeki diğer kişilerin şekil değiştirmiş yanılsamalar olduğunu sanması durumudur. Fregoli sendromuna sahip bireyin zamanla gerçeklik algısından uzaklaşması ve sosyal ilişkilerinin neredeyse bitecek kadar azalması hatta bitmesi ile sonuçlanabilir.
Fregoli Sendromu Nedir?
Fregoli sendromu, bireyin etrafındaki diğer kişilerin kılık değiştirmiş bir veya birden fazla kişi olduğuna inanması anlamına gelen, oldukça nadir bir psikolojik rahatsızlıktır. Bu kişi veya kişilerin olduğu söylenen kimlikleri, genellikle bireyin çok sevdiği veya çok korktuğu kişilerdir.
Kılık veya kostüm değiştirdiğine inanılan bu kişilerin, Fregoli sendromuna sahip kişiyi kandırma veya ona zarar verme eğilimi içerisinde olduğu düşünülür. Bu sebeple, sürekli takip edildiklerini veya izlendiklerini savunurlar. Sendromun, ağır paranoya veya şiddetli yanlış tanıma ile ilişkilendirilmesinin sebebi bu düşüncelerdir.
Fregoli Sendromu Belirtileri
Fregoli sendromu, çeşitli belirtilen barındıran bir rahatsızlıktır. En yaygın görülen fregoli sendromu belirtileri psikolojik belirtilerdir:
- Sanrılar görme veya halüsinasyon
- Görsel belleğin zamanla zayıflaması
- Kendini (giderek artacak şekilde) kaybetme
- Nöbet geçirme
Bu sendroma sahip kişiler, toplum içerisinde sürekli tehdit altında hissederler ve bu sebeple kişilere mesafeli yaklaşırlar. Kimi durumlarda kişiler en az sosyal ilişki kurabilir iken, kimi durumlarda izole yaşarlar ve sosyal hayata karışmazlar. Bu durum, onların gerçeklikten kopmasına yol açabilir.
Fregoli Sendromu Nedenleri
Fregoli sendromu birçok nedenden dolayı kaynaklanabilir. Bu etkenler bazıları fiziksel, bazıları psikolojik, bazıları ise ilaç kaynaklı olabilmektedir:
Beyin travması: Beyin travması yaşamış bazı kişiler, anılarını, bildikleri yerleri, kişileri veya durumları hatırlayamayabilirler. Bu, onların bağlantı merkezlerinde oluşan problemlerin Fregoli sendromuna yol açmasına sebep olabilir.
Beyin Hasarı: Beynin aldığı bir darbe sonucu sağ ön lobunun zarar görmesi, direkt olarak Fregoli hastalığına yol açabilmektedir.
Nöral Bağlar: Beynin yüz tanıma nöronları ile amigdala arasındaki gerekenden yoğun bağlantı, bu sendroma sebep olabilir.
İlaçlar: Parkinson hastalığının tedavisi için kullanılan bazı ilaçlar, yan etki olarak Fregoli sendromunun oluşmasına yol açabilir.
Travmalar: Kişinin geçmişte yaşadığı cinsel istismar gibi travma yaratabilen olaylar veya duygusal anlamda inişli-çıkışlı ruh haline sahip olması da bu sendromu tetikleyebilir.
Diğer Psikolojik Rahatsızlıklar: Şizofreni, paranoya veya bazı durumlarda epilepsi hastası olmak da Fregoli sendromuna yol açabilmektedir.
Fregoli Sendromu Tedavisi
Fregoli sendromu tedavisinde uygulanan yöntemler, genellikle terapi ve ilaç kullanımı şeklinde gerçekleşir:
Psikoterapi: Psikoterapi, kişilerin yanlış olan inanışlarını veya paranoya durumlarını kontrol altına alabilir. Bilişsel davranışçı terapi, bu bağlamda kişinin düşüncelerini yeniden kalıplandırmak için iyi bir yöntemdir.
Nörolojik Tedavi: Beyin hasarına bağlı olarak gelişen Fregoli sendromu vakalarında, nörolojik tedavi ve rehabilitasyon seçenekleri değerlendirilebilir.
İlaçlar: Antipsitoik ilaçlar, şizofreni veya benzeri gibi rahatsızlıklar için kullanılabilen ilaçlardır ve Fregoli sendromunun belirtilerini zayıflatmak için kullanılabilir. Bu ilaçlar, paranoya veya yanlış tanıma etkilerini kontrol altına alma konusunda etkilidirler.
Bazı uzmanlar, Fregoli hastalarının belirtilerini hafifletmek amacıyla beyine eletroşok uygulamasını da tercih edebilmektedirler.
